Een peuter die vergeten werd..
Mijn client zit voor mij. Zij heeft o.a. last van het feit een laag zelfbeeld te ervaren. Hard haar best doen, pleasen, zichzelf minder belangrijk en tegelijkertijd een soort onmisbaar willen maken door het anderen maar naar de zin te maken.
Vanuit de vragen die ik haar heb gestelde tijdens de intake, besluiten we samen dat we vandaag met opa hebben te werken. De opa waar ze maar weinig van weet. Er is zo weinig gesproken. Een hardwerkende man, lieve opa, maar het was ook wel een beetje alsof hij er eigenlijk niet was…
Wat hij leuk vond, waar hij van hield, maar ook hoe het was om als kind in een groot gezin op te groeien, wat hij nu in de oorlog echt had meegemaakt.. niemand in de familie die dit kon vertellen.
Werken met opa
Met mijn client stem ik af op opa. Ze moet even door wat lagen heen werken, want zijn energie is, ook na het overlijden nogal ‘gesloten’.
Uiteindelijk ontstaan er beelden en indrukken bij mijn client. Ze reageert ook met haar lichaam en emoties. We komen in de kindertijd van opa terecht. Een moeilijke tijd in dat grote gezin maar als kind had hij speelkameraadjes. Namelijk zijn broertjes en zusjes en een redelijk vrij leven op hun boerderij. Wanneer zijn broertje wat net onder hem komt ziek wordt, begrijpt hij eigenlijk niet wat er aan de hand is.
Het broertje slaapt niet meer naast hem in bed maar ligt ziek op dekens en kussens voor de kachel. Moeder ziet hij regelmatig bij zijn broertje zitten en zijn hoofdje deppen. Niemand legt hem uit wat er aan de hand is. Hem en de andere kinderen wordt vertelt maar te gaan spelen. Dat doet kleine opa ook, want hij wil moeder niet tot last zijn. Aan haar blik te zien, is ze al vol met zorgen…
Wanneer op een dag het broertje niet meer voor de kachel ligt, wordt aan de andere kinderen verteld dat dit broertje naar de vader in de hemel is gegaan. Kleine opa snapt er niets van. Maar verdere vragen werden er niet gesteld. Het gezin gaat door.
Daarna werd er niet meer over hem gesproken.
De stilte bleef…
Het leven ging door. Er waren nog zoveel monden te voeden, zoveel zorgen, zoveel werk. Verdriet kreeg geen plek; woorden voor rouw waren er nauwelijks. Zijn naam verdween uit de gesprekken, zijn foto verdween in een lade.
Maar het gemis bleef — onuitgesproken, stil.
Een stilte die soms zwaarder weegt dan woorden.
Opa groeit op en bouwt zijn leven op. Trouwt en krijgt zelf kinderen. Een daarvan is de vader van mijn cliënt. Zij beseft zich, nog steeds volledig in de afstemming meer en meer wat het spoor uit de jeugd van opa nalaat in de jaren erna.
Ze voelt er ervaart duidelijk dat er geen complete verbinding is met de kinderen. Vooral zijn zoontje zoekt erkenning, maar een deel van opa is er als het ware niet meer.
Doorvoelen wat toen niet kon
Dit deel, wat nu een stem krijgt via mijn client. Is het jongetje dat zijn broertje is verloren. Die niet goed begrijpt dat zijn broertje ziek was en dood is gegaan. Die zich is gaan afvragen of hij soms iets verkeerds had gedaan. Of dat hij op een dag ook zomaar naar de vader in hemel zou gaan? Hij is zelfs – op zijn manier – nog op zoek gegaan naar zijn broertje. Het gevoel van ineens alleen in bed slapen en je speelkameraadje kwijt zijn laat een diep eenzaam gevoel achter ‘niet goed genoeg te zijn.’
Nu we werken op deze energie, het jongentje wat opa ooit was, leggen we als het ware alsnog uit wat er nu precies gebeurd is. We staan uitgebreid stil bij gedachten die zijn gevormd, gevoelens die werden ervaren en welke behoeften er eigenlijk waren bij dit kleine mannetje.
De naam van het peuterbroertje wordt, met grote ontlading van emotie, hardop uitgesproken. Ook laat ik mijn client contact leggen met dit overleden broertje en op zielsniveau beseffen wat er eigenlijk gebeurt. Die twee hebben nooit goed gedag kunnen zeggen tegen elkaar.
Zomaar… vergeten. Maar niet weg. Mijn client ervaart grote opluchting en verteld mij een aantal weken later dat er zoveel is veranderd voor haar. Ze voelt zich een stuk completer, het leven voelt minder zwaar en ze kan, wanneer ze nu hardop zegt dat zij belangrijk is, het zelf ook echt voelen. Ze moet, terwijl ze dit uitspreekt, een beetje lachen. Vroeger kon ik wel wat vinden van mensen die zichzelf belangrijk vinden. Egoïstisch enzo.. Natuurlijk zijn anderen ook nog steeds belangrijk, maar wanneer ik mijzelf al niet belangrijk vindt, wat kan ik dan van anderen verwachten?
Aanwezig door afwezigheid
Een vergeten kindje is nooit echt weg.
Zijn afwezigheid leeft voort in de familie-energie: in de manier waarop er gezwegen wordt over verlies, in het gevoel dat er “iets” ontbreekt, in het verlangen naar heelheid dat we niet goed kunnen plaatsen.
Zolang er niet over gesproken mag worden, blijft de wond…
Voorouderlijke heling begint met erkennen wat er is geweest.
Mijn client gaf woorden aan het zwijgen van jaren lang, generaties lang…Men deed ook alsof het niet meer belangrijk was. Om de pijn van toen niet écht te hoeven voelen.
Door dat kleine jongetje — dat ooit leefde, lachte en geliefd was — erkenning te geven, een plek te geven. Door erkenning van de pijn van opa van toen, werd het alsnog een hele ervaring. En kon mijn client, in het nu ervaren dat ook zij erbij hoort.